Η τρέλα για διατροφή χαμηλών λιπαρών είχε ως αποτέλεσμα να γεμίσουν τα ράφια με προϊόντα «αποφορτισμένα» από λίπη… αλλά φορτωμένα από ζάχαρη.
Καταλήξαμε έτσι να καταναλώνουμε απίστευτες ποσότητες «κρυφών» γλυκαντικών και εθιστήκαμε σε αυτές τις γεύσεις. Πώς μπορείς να νοστιμεύεις ένα προϊόν, όταν του στερείς κάποιες από τις βασικές του ουσίες, όπως τα λίπη; Προσθέτοντας ζάχαρη και τεχνητά γλυκαντικά.
Συνηθισμένοι στις νέες γεύσεις, εμείς οι καταναλωτές συμμετέχουμε εν αγνοία μας σε έναν φαύλο κύκλο. Όσο αναζητάμε τροφές που γλυκίζουν, τόσο οι βιομηχανίες τροφίμων προσθέτουν ζάχαρη στα επεξεργασμένα προϊόντα και το πρόβλημα ανακυκλώνεται.
Από την άλλη, μεγαλώνουμε τα παιδιά μας δημιουργώντας μια νέα γενιά εθισμένη στη ζάχαρη, που ήδη αντιμετωπίζει μαζικό πρόβλημα παχυσαρκίας και εν δυνάμει προορίζεται να εκτινάξει τους δείκτες του διαβήτη και των καρδιοπαθειών στα ύψη.
Τι γνωρίζουμε για τη ζάχαρη;
Η ζάχαρη είναι ο πιο γνωστός εκπρόσωπος των ολιγοσακχαριτών. Βρίσκεται στο ζαχαροκάλαμο, τα ζαχαρότευτλα και τα φρούτα.
Όταν απομονωθεί από τις πηγές της και καταναλωθεί με τη μορφή που την προσφέρει η σύγχρονη βιομηχανική παραγωγή, δεν αποδίδει στον οργανισμό ίχνος ανόργανων στοιχείων (κάλιο, ασβέστιο, νάτριο, σίδηρο, μαγνήσιο, φώσφορο) και βιταμίνες αντιθέτως με τη μη επεξεργασμένη ζάχαρη, όπως είναι η μαύρη ή η καστανή ζάχαρη, που περιέχει ίχνη από αυτά.
Η ζάχαρη προσφέρει στον οργανισμό κυρίως ενέργεια (kcal= θερμίδες). Το 1 κουταλάκι του γλυκού ζάχαρη περιέχει 25 θερμίδες
Η αναμφισβήτητη προτίμηση των ανθρώπων στη γλυκιά γεύση έδωσε την ώθηση στις βιομηχανίες να παράγουν μεγάλη σειρά γλυκαντικών υλών, όπως:
- ξυλιτόλη
- μανιτόλη
- σορβιτόλη
- κυκλαμικών
- σακχαρίνη
- ασπαρτάμη
Όλες αυτές οι γλυκαντικές ύλες αντικατέστησαν τη ζάχαρη στα προϊόντα, δίνοντας γλυκιά γεύση και παρέχοντας 0-4 θερμίδες ανά γραμμάριο στον οργανισμό. Συνεχίσανε όμως να εθίζουν τον καταναλωτή στο να κάνει κατάχρηση αυτών των προϊόντων.
Γιατί, όμως, επιθυμούμε τόσο πολύ τη ζάχαρη;
Σύμφωνα με έρευνες, έχει αποδειχθεί ότι τα εξαιρετικά νόστιμα φαγητά, που περιέχουν μεγάλες ποσότητες λίπους, ζάχαρης και αλατιού, διεγείρουν τον εγκέφαλο να εκκρίνει ντοπαμίνη, η οποία συνδέεται με το κέντρο ευχαρίστησης, και η ευεξία που προκαλούν τα καθιστά «ακαταμάχητα».
Αναζητώντας τη γλυκιά γεύση της ζάχαρης…
Καταφεύγουμε στα υποκατάστατα της ζάχαρης, με σκοπό να ικανοποιήσουμε την επιθυμία της γλυκιάς γεύσης. Χρησιμοποιούμε τεχνητές γλυκαντικές ουσίες, οι οποίες βάζουν και αυτές το λιθαράκι τους για να αυξηθεί το βάρος.
Αν και προσθέτουν γλυκιά γεύση χωρίς πολλές θερμίδες και βρίσκονται μέσα σε πολλά προϊόντα light, οδηγούν στην αύξηση βάρους σε δεύτερη φάση για δύο λόγους:
- Είναι τόσο γλυκές ουσίες, που προκαλούν μεγαλύτερη λαχτάρα για τις τροφές που τις περιέχουν, αλλά και για διάφορα άλλα γλυκά, στην προσπάθεια κάποιου να κατευνάσει αυτή την έντονη επιθυμία για ζάχαρη
- Αν και δεν περιέχουν πολλές θερμίδες, παράγεται και σε αυτή την περίπτωση περισσότερη ινσουλίνη και επηρεάζεται ο μεταβολισμός
Ποια είναι, όμως, τα τρόφιμα που περιέχουν κρυφή ζάχαρη;
Δεν υπάρχει τρόπος να κρύψουμε την αλήθεια: ο σύγχρονος άνθρωπος τρώει όλο και περισσότερη ζάχαρη πλέον.
Μάλιστα, ο μέσος ενήλικας καταναλώνει καθημερινά περίπου 20 κουταλάκια του γλυκού ζάχαρη! Αυτό αντιστοιχεί σε 320 θερμίδες, οι οποίες μετατρέπονται γρήγορα σε περιττά κιλά. Πολλοί ενήλικες απλώς δεν συνειδητοποιούν πόση πρόσθετη ζάχαρη περιέχεται στη διατροφή τους.
Σήμερα, πολλοί άνθρωποι προτιμούν τα τρόφιμα με χαμηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά και επειδή τρώμε πολλά προϊόντα χωρίς ή με λίγα λιπαρά, δεν γνωρίζουμε ότι σε πολλά απ’ αυτά τα προϊόντα η ζάχαρη είναι υποκατάστατο του λίπους. Σην πραγματικότητα, «ανταλλάσσουμε το λίπος με ζάχαρη».
Κυρίως τα επεξεργασμένα τρόφιμα περιέχουν κρυφή ζάχαρη, ανάλογα με την ποσότητα που περιέχεται στο τρόφιμο, με φθίνουσα σειρά. Αυτό σημαίνει ότι το συστατικό που περιέχεται σε μεγαλύτερη ποσότητα (έχει το μεγαλύτερο βάρος) αναγράφεται πρώτο και εκείνο με το μικρότερο βάρος αναγράφεται τελευταίο.
Διαβάστε με προσοχή τις πληροφορίες στη συσκευασία τροφίμων. Η ζάχαρη μπορεί να αναφέρεται με άλλο όνομα, ενώ το προϊόν μπορεί να περιέχει κάποια άλλη γλυκαντική ουσία.
Η αγγλική κατάληξη «-οse» ή η ελληνική «-οζη» πρέπει να σας ευαισθητοποιήσει (fructose, glucose, sucrose, φρουκτόζη, γλυκόζη, σουκρόζη).
Τρόφιμα που περιέχουν κρυφή ζάχαρη
- Ο ντοματοχυμός μαγειρικής
- Το κέτσαπ με 4 γραμμάρια ζάχαρης
- Δύο κουταλιές σάλτσας μπάρμπεκιου περιέχουν 10 γραμμάρια ζάχαρης
- Σχεδόν όλα τα φαγητά σε κονσέρβες
- Πολλά από τα προμαγειρεμένα φαγητά
- Τα γιαούρτια χαμηλών λιπαρών με γεύση φρούτων
- Αναψυκτικά τύπου κόλα, λεμονάδα, πορτοκαλάδα, λικέρ
- Επεξεργασμένα δημητριακά
- Επιδόρπια γιαουρτιού
- Κατεψυγμένα τρόφιμα
- Το σιρόπι
- Ο συμπυκνωμένος χυμός φρούτων
Συνεπώς, θα πρέπει ως καταναλωτές να διαβάζετε με προσοχή τις πληροφορίες στη συσκευασία τροφίμων. Θα είναι καλό να αποφεύγετε τις «άσπρες» επεξεργασμένες τροφές, όπως το λευκό ψωμί και τα κέικ.
Μπορείτε στα δημητριακά του πρωινού σας να προσθέτετε κομμάτια φρέσκων φρούτων, αντί για ζάχαρη. Το ίδιο ισχύει και για το γιαούρτι.
Προτιμήστε φυσικούς χυμούς, αντί για τυποποιημένους. Αποφύγετε τα αναψυκτικά και φτιάξτε τα δικά σας soft drinks, αναμειγνύοντας φυσικό αεριούχο νερό με τον φυσικό χυμό του αγαπημένου σας φρούτου.
Προσέξτε τα προϊόντα στα οποία αναγράφεται «χωρίς πρόσθετη ζάχαρη». Αυτό σημαίνει ότι δεν προστέθηκε ζάχαρη κατά την επεξεργασία της τροφής, και όχι ότι η ίδια τροφή δεν περιέχει ζάχαρη.
Να θυμάστε ότι η κατανάλωση μη επεξεργασμένων τροφίμων στις συνιστώμενες ποσότητες ημερησίως δίνει στον οργανισμό τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται. Έτσι, θα νιώθετε, πάνω απ’ όλα, υγιείς και χωρίς περιττά κιλά.
