Ο κουρκουμάς είναι ένα μπαχαρικό κίτρινου-πορτοκαλί χρώματος, το οποίο προέρχεται από τη ρίζα του φυτού curcuma longa.
Χρησιμοποιείται εδώ και αιώνες στη μαγειρική αλλά και στην παρασκευή παραδοσιακών φαρμάκων κυρίως στις Ασιατικές χώρες.
Πολύ σημαντικά ενεργά συστατικά του κουρκουμά είναι οι πολυφαινολικές ενώσεις που ονομάζονται κουρκουμινοειδή και συγκεκριμένα η κουρκουμίνη. Ανήκει στα κουρκουμινοειδή και του προσδίδει πολλές θεραπευτικές ιδιότητες λόγω της πολύ ισχυρής αντιοξειδωτικής και αντοφλεγμονώδους δράσης της.
Ο κουρκουμάς ακόμη έχει μικρή περιεκτικότητα σε βιταμίνη C, E, B3 και Β5 καθώς και σε σίδηρο και μαγνήσιο.
Αντιοξειδωτική – αντιφλεγμονώδης δράση
Οι ευεργετικές ιδιότητες και η θεραπευτική δράση που έχει σε διάφορες ασθένειες η κουρκουμίνη και κατά συνέπεια ο κουρκουμάς οφείλονται στην ισχυρή αντιοξειδωτική και αντιφλεγμονώδη δράση της.
Η κουρκουμίνη έχει την ιδιότητα να βελτιώνει τους δείκτες οξειδωτικού στρες αναστέλλοντας τη δράση των ελευθέρων ριζών. Παράλληλα, συμβάλλει στη μείωση της φλεγμονής που δημιουργείται από διάφορους παράγοντες στον οργανισμό.
Κουρκουμάς και Αρθρίτιδα
Μια ασθένεια η οποία συνδέεται με αυξημένη παρουσία φλεγμονής είναι η οστεοαρθροίτιδα.
Τα τελευταία χρόνια έχουν μελετηθεί εναλλακτικοί τρόποι και φυσικά συστατικά τα οποία μπορεί να συμβάλλουν στην ανακούφηση των συμπτωμάτων της αρθρίτιδας.
Ο κουρκουμάς είναι ένα από αυτά τα στοιχεία που έχουν μελετηθεί εκτενώς. Σε μελέτη φάνηκε πως η χορήγηση 500mg κουρκουμίνης μαζί με 5mg πιπερίνης για 6 εβδομάδες μείωσε σημαντικά τον πόνο και την φλεγμονή σε ασθενείς με οστεορθρίτιδα,όμως δεν είχε καμια επίδραση στην δυσκαμψία των αρθρόσεων.
Μεταβολικό σύνδρομο και κουρκουμάς
Το μεταβολικό σύνδρομο είναι μια ασθένεια η οποία χαρακτηρίζεται από ινσουλινοαντίσταση, αυξημένο σπλαχνικό λίπος, υπέρταση και υπερλιπιδαιμία.
Η χορήγηση κουρκουμά σε συνδυασμό με άσκηση και ισορροπημένη διατροφή συμβάλλει στη μείωση της αρτηριακής πίεσης, βελτιώνει την ευαισθησία στην ινσουλίνη, συμβάλλει στη μείωση των τριγλικεριδίων και χοληστερόλης ενώ ταυτόχρονα μειώνει τη φλεγμονή και τη δράση των ελευθέρων ριζών.
Ο κουρκουμάς και το πεπτικό σύστημα
Υπάρχουν μελέτες που φαίνεται πως η από του στόματος χορήγηση κουρκουμά συμβάλλει στην ανακούφιση των συμπτωμάτων κολίτιδας και εντερικών φλεγμονών λόγω της πολύ ισχυρής αντιφλεγμονώδους δράσης του.
Βέβαια χρειάζεται περαιτέρω έρευνα για να επιβεβαιωθούν τα αποτελέσματα των συγκεκριμένων μελετών.
Βιοδιαθεσιμότητα και απορρόφηση
Πολλές μελέτες έχουν εξετάσει εκτός από τις θεραπευτικές ιδιότητες που έχει ο κουρκουμάς και την απορρόφησή του από το γαστρενετερικό μας σύστημα αλλά και τη βιοδιαθεσιμότητά του.
Έχει φανεί λοιπόν πως η κουρκουμίνη έχει χαμηλή βιοδιαθεσιμότητα και κατά συνέπεια χαμηλή απορρόφηση στο πεπτικό μας σύστημα.
Για αυτόν ακριβώς το λόγο, ο κουρκουμάς συνδυάζεται με μια ουσία την πιπερίνη, την οποία την συναντάμε στο μαύρο πιπέρι. Με αυτόν τον τρόπο αυξάνεται η βιοδιαθεσιμότητα της κουρκουμίνης κατά 2000% και έχουμε καλύτερη απορρόφηση.
Τέλος, καλό θα ήταν ο κουρκουμάς να καταναλώνεται γίνεται με μέτρο. Συστήνεται μειωμένη κατανάλωση από ανθρώπους που έχουν προβλήματα με το στομάχι καθώς και από όσους λαμβάνουν αντιπηκτική αγωγή.
Βιβλιογραφία
- «Curcumin: A Review of Its’ Effects on Human Health», (2017), S. Hewlings, D. Kalman, Foods 2017, 6, 92; doi:10.3390/foods6100092,
- «Curcumin and Health», (2016), Pulido-Moran et al, Molecules 2016, 21, 264; doi:10.3390/molecules21030264
- «Dietary Curcumin: Correlation between
- Bioavailability and Health Potential», (2019), Michele Dei Cas et al, Nutrients 2019, 11, 2147; doi:10.3390/nu11092147,
- «Nutritional and health benefits of curcumin», (2017), Jovičić et al, Food in Health and Disease, scientific-professional journal of nutrition and dietetics (2017) 6 (1) 22-27
- «Turmeric An Overview of Potential Health Benefits», (2010) Singletary et al, Nutrition Today, Volume 45 _ Number 5
