Η ζάχαρη

H ζάχαρη, ή αλλιώς σακχαρόζη, θεωρείται από πολλούς εχθρός της υγιεινής διατροφής. Τι λέτε ότι θα κερδίσετε εάν την κόψετε;

Τί είναι η ζάχαρη

Η λευκή κρυσταλλική ζάχαρη παρασκευάζεται είτε από ζαχαρότευτλα είτε από ζαχαροκάλαμο.

Βρίσκεται σε πολλά επεξεργασμένα τρόφιμα, γλυκά, αρτοσκευάσματα, αλλά και πολλά άλλα συσκευασμένα τρόφιμα στα οποία ίσως δεν πάει ο νους μας. Πριν δούμε τι θα κερδίσουμε εάν κόψουμε τη ζάχαρη και την επίδραση της στον οργανισμό μας, ας κάνουμε μερικές διευκρινίσεις…

Σάκχαρα, πρόσθετα σάκχαρα και ζάχαρη

Τα “Σάκχαρα” ή “Απλά Σάκχαρα” είναι η βασική δομή όλων των υδατανθράκων.

Οι συνδυασμοί απλών σακχάρων μας δίνουν τις διάφορες κατηγορίες υδατανθράκων όπως σακχαρόζη, λακτόζη κλπ. Επομένως, αν και παρεξηγημένα επειδή συχνά συγχέονται με την ζάχαρη, δεν έχουν κάποια αρνητική ιδιότητα.

Η κοινή λευκή κρυσταλλική ζάχαρη πρόκειται ουσιαστικά για το απλό σάκχαρο της σακχαρόζης.

Συχνά στην διατροφική ετικέτα ενός τροφίμου βλέπουμε “Σάκχαρα…. εκ των οποίων πρόσθετα….“. Τα Σάκχαρα επομένως, είναι τα φυσικά απλά σάκχαρα του τροφίμου, που υπάρχουν σε αυτό από την φύση του λόγω της περιεκτικότητας του σε υδατάνθρακες.

Τα πρόσθετα σάκχαρα από την άλλη, είναι τα επιπρόσθετα σάκχαρα, πχ. Ζάχαρη , που έχουν προστεθεί στο τρόφιμο από τον άνθρωπο, κατά την επεξεργασία του.

Ένα τρόφιμο μπορεί να είναι πολύ υψηλό σε σάκχαρα, όπως για παράδειγμα, ένα φρούτο ενώ παράλληλα να μην περιέχει ίχνος πρόσθετης ζάχαρης. Συνεπώς, δεν μας απασχολούν τόσο τα συνολικά σάκχαρα του τροφίμου, όσο τα πρόσθετα, και αυτά είναι που μειώνουμε όταν “κόβουμε τη ζάχαρη”.

Πόσο ρεαλιστικό είναι να κόψετε τη ζάχαρη;

Ζάχαρη πρόσθετη υπάρχει πλέον σε πληθώρα τροφίμων, ακόμα και στο ψωμί που παίρνουμε. 

Πέρα από την πολύ γνωστή της ιδιότητα, που είναι η απόδοση της γλυκύτητας στα τρόφιμα, συγκρατεί επίσης νερό στο μόριο της και μπορεί να βελτιώσει πολλές οργανοληπτικές ιδιότητες του τροφίμου κατά την επεξεργασία του.

Για τον λόγο αυτό, υπάρχει σε πάρα πολλά τρόφιμα που ίσως να μην σκεφτόμαστε. Αυτά είναι το γιαούρτι, τα αποξηραμένα φρούτα, το ψωμί, η σάλτσα τομάτας, το τσάι και ο καφές με γεύση, οι μπάρες πρωτείνης, τα κονσερβοποιημένα φασόλια κλπ.

Συνεπώς, το να κόψουμε εντελώς τη ζάχαρη είναι από δύσκολο έως αδύνατον πρακτικά. Είναι όμως κάτι που θα έπρεπε να επιχειρήσετε παρ’όλα αυτά;

Τι προκαλεί η ζάχαρη

H ζάχαρη, λόγω της επίδρασης της στα επίπεδα σακχάρου του αίματος, δηλαδή την απότομη αύξηση που προκαλεί σε αυτά, αλλά και λόγω της μεγάλης ενεργειακής της πυκνότητας (1 κουταλιά της σούπας ζάχαρη = 60 θερμίδες), σχετίζεται με πληθώρα προβλημάτων υγείας.

Επίσης, η ζάχαρη παγκοσμίως υπερκαταναλώνεται σημαντικά και συμβάλλει στην εμφάνιση παχυσαρκίας και άλλων νόσων. Συνολικά, η υπερκατανάλωση ζάχαρης σχετίζεται με:

• Τερηδόνα
• Παχυσαρκία
• Κακιά ρύθμιση του σακχάρου του αίματος, Ινσουλινοαντίσταση και Διαβήτη τύπου 2
• Λιπώδη Διήθηση του Ήπατος
• Καρδιαγγειακά Προβλήματα
• Ασταθή επίπεδα ενέργειας μέσα στην ημέρα

Με τι μπορείτε να αντικαταστήσετε την ζάχαρη

Μπορείτε να αντικαταστήσετε την ζάχαρη με μέλι, γλυκαντικά όπως στέβια, σακχαρίνη κλπ., φρούτα όπως χουρμάδες ή/και μπανάνες σε συνταγές στις οποίες θέλετε να προσδώσετε γλυκύτητα ή με σιρόπι σφενδάμου.

Τι θα συμβεί στο σώμα εάν την κόψετε

Εάν κόψετε τη ζάχαρη, καθώς όπως είπαμε βρίσκεται σε πολλά τρόφιμα και τους προσδίδει πολλές θερμίδες, θα μειώσετε ένα μεγάλο μέρος της συνολικής ενεργειακής σας πρόσληψης. Κατ’επέκταση, μπορεί να μειωθεί το σωματικό σας βάρος και να μειώσετε τον κίνδυνο εμφάνισης παχυσαρκίας, τερηδόνας, διαβήτη και όλες τις παθήσεις που προαναφέρθηκαν.

Ωστόσο, εάν δεν γίνουν οι απαραίτητες προσαρμογές και αντικαταστάσεις μπορεί να:

• χάσετε απότομα βάρος και να μειωθούν τα επίπεδα ενέργειας σας
• πάθετε στέρηση, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε περιστασιακά ξεσπάσματα ή στην υπερκατανάλωση τροφίμων υποκατάστατων
• εξελιχθεί σε μία εμμονική τάση ώστε τα τρόφιμα που καταναλώνετε να είναι “υγιεινά” μια διατροφική διαταραχή γνωστή και ως ορθορεξία

Άρα, να κόψω την ζάχαρη;

Το να μειώσετε την συνολική πρόσληψη πρόσθετων σακχάρων μπορεί να έχει πολλά οφέλη για την υγεία σας.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η υπερπρόσληψη της ζάχαρης έχει αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία. Ωστόσο, μία χαμηλή προς μέτρια κατανάλωση ζάχαρης, είναι απολύτως εντάξει. Το πιο σημαντικό, σε οποιαδήποτε αλλαγή στη διατροφή μας, είναι να πρόκειται για μια αλλαγή που ρεαλιστικά θα μπορούμε να διατηρήσουμε μακροπρόθεσμα.