Η Μεσογειακή διατροφή είναι ένας τρόπος διατροφής που έχει γίνει γνωστός παγκοσμίως.
Προάγει την ευεξία, την ευζωία και την εύρυθμη λειτουργία του οργανισμού και επιστημονικά τεκμηριωμένα πια κατέχει σημαντικό ρόλο και στην πρόληψη των ασθενειών.
Γιατί ονομάστηκε Μεσογειακή διατροφή
Το χαμηλό ποσοστό θνησιμότητας από ασθένειες που αφορούσαν το καρδιαγγειακό σύστημα, αποτέλεσε την αφορμή έναρξης μιας διατροφικής μελέτης, της «Μελέτης των επτά χωρών» (Ελλάδα, Ιταλία, Γιουγκοσλαβία, Ολλανδία, Φινλανδία, ΗΠΑ και Ιαπωνία).
Από την Ελλάδα ο πληθυσμός που συμμετείχε ήταν από την Κρήτη. Ο Αμερικανός φυσιολόγος Ancel Keys που ήταν και ο επικεφαλής της μελέτης, μετά από μακροχρόνια έρευνα συμπέρανε ότι η διατροφή που ακολουθούσαν οι χώρες της Μεσογείου, απέτρεπε τις καρδιοπάθειες, με τους Κρητικούς να παρουσιάζουν τα χαμηλότερα ποσοστά θνησιμότητας. Η κατάσταση της υγείας τους ήταν πολύ καλύτερη από τους κατοίκους των άλλων χωρών.
Έτσι, αυτό το διατροφικό μοντέλο ονομάστηκε Μεσογειακή διατροφή. Μάλιστα, το 2010 συμπεριλήφθη στον Κατάλογο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ανθρωπότητας από την UNESCO.
Ποια τρόφιμα περιλαμβάνει η Μεσογειακή διατροφή;
Κύρια πηγή λίπους στην Μεσογειακή διατροφή είναι το ελαιόλαδο και μάλιστα ψυχρής έκθλιψης για να διατηρούνται τα ευεργετικά του συστατικά.
- Προϊόντα ολικής άλεσης (ψωμί, ζυμαρικά, ρύζι) ως βασική πηγή ενέργειας
- Φρούτα και λαχανικά, όσπρια, ξηροί καρποί και σπόροι
- Γαλακτοκομικά προϊόντα (γάλα, τυρί, γιαούρτι) καθημερινά σε μέτριες ποσότητες
- Κατανάλωση ψαριού και πουλερικών 2-3 φορές την εβδομάδα σε μέτριες ποσότητες
- Μικρή κατανάλωση γλυκών και επεξεργασμένου κρέατος (λίγες φορές μέσα στο μήνα)
- Μικρή κατανάλωση κόκκινου κρέατος (μοσχάρι, αρνί, κατσίκι) που εξατομικεύεται η ποσότητα και η συχνότητα (ανάλογα με την ηλικία, τις παθήσεις κ.α)
- Βότανα, μπαχαρικά καθημερινά
- 2-4 αυγά εβδομαδιαίως
- Νερό
Αλκοόλ και άσκηση
Για όσους θέλουν να πίνουν κρασί προτείνεται μέχρι 1 ποτηράκι για τις γυναίκες και μέχρι 2 για τους άνδρες μαζί με το γεύμα τους.
Επίσης, προτείνεται η μέτρια φυσική δραστηριότητα (περπάτημα, κολύμπι, χορός, αερόβια και αναερόβια γυμναστική κ.α).
Μεσογειακή διατροφή και τα οφέλη της στην υγεία
Η Μεσογειακή διατροφή συμβάλλει στην καλή λειτουργία της καρδιάς και στον έλεγχο της αρτηριακής πίεσης.
Επίσης, παίζει ρόλο στην εύρυθμη λειτουργία του γαστρεντερικού συστήματος και προλαμβάνει την εμφάνιση παχυσαρκίας, όταν η κατανάλωση των τροφίμων γίνεται σύμφωνα με τις ενεργειακές ανάγκες του καθένα. Μάλιστα, μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου.
Επιπρόσθετα, η Μεσογειακή διατροφή προστατεύει από την εμφάνιση του σακχαρώδη διαβήτη τύπου ΙΙ και μπορεί να αυξήσει το προσδόκιμο της ζωής αφού βελτιώνει τις γνωστικές λειτουργίες και προστατεύει από τις νευροεκφυλιστικές ασθένειες (Αλτσχάιμερ, άνοια κλπ).
Τέλος, έχει αποδειχθεί ότι η Μεσογειακή διατροφή έχει αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες.
Γιατί είναι η καλύτερη διατροφή;
Συνοψίζοντας, τα θετικά σημεία που την κάνουν να θεωρείται η καλύτερη διατροφή είναι:
Η αρχή που διέπει την Μεσογειακή διατροφή είναι «ποικιλία, ισορροπία και μέτρο». Έτσι δε νιώθεις ότι στερείσαι κάτι ακόμη και σε περιόδους διατροφής με σκοπό την απώλεια βάρους.
Η μεγάλη ποικιλία τροφίμων που διαθέτει, μπορεί να καλύψει όλες τις διατροφικές προτιμήσεις. Μπορεί να προσφέρει θρεπτικά πιάτα από χαμηλό κόστος. Οι κλιματολογικές συνθήκες ευνοούν την καλλιέργεια και την παραγωγή φρέσκων φρούτων και λαχανικών όλο το χρόνο.
Η Μεσογειακή διατροφή δεν ορίζεται μόνο από τα ευεργετικά συστατικά των τροφίμων και την συχνότητα κατανάλωσής τους, αλλά μέσα από τον τρόπο ζωής γενικότερα. Σημαντικό χαρακτηριστικό των λαών της Μεσογείου, είναι τα οικογενειακά τραπέζια και τα τραπέζια με φίλους. Το καλό φαγητό, η συντροφιά και οι ευχάριστες συζητήσεις μεταξύ των συνδαιτημόνων, προάγουν και την σωματική και την ψυχική υγεία.
Σε αυτά προστίθεται και μια αγαπημένη μορφή άσκησης και ολοκληρώνεται το προφίλ της Μεσογειακής διατροφής και της ωφέλειας της.
Βιβλιογραφία
- Ligia J. Dominguez, Nicola Veronese, Giovanna Di Bella, Claudia Cusumano, Angela Parisi, Federica Tagliaferri, Stefano Ciriminna, Mario Barbagallo, Mediterranean diet in the management and prevention of obesity, Experimental Gerontology, Volume 174, 2023,112121
- https://doi.org/10.1016/j.exger.2023.112121
- https://www.mayoclinic.org/healthy-lifestyle/nutrition-and-healthy-eating/in-depth/mediterranean-diet/art-20047801
- Altomare R, Cacciabaudo F, Damiano G, Palumbo VD, Gioviale MC, Bellavia M, Tomasello G, Lo Monte AI. The mediterranean diet: a history of health. Iran J Public Health. 2013 May 1;42(5):449-57. PMID: 23802101; PMCID: PMC3684452.
- ww.hsph.harvard.edu/nutritionsource/healthy-weight/diet-reviews/mediterranean-diet/
