Tο καρπούζι είναι το φρούτο του καλοκαιριού. Αποτελεί μια δροσιστική επιλογή για απογευματινό σνακ, επιδόρπιο ή ακόμα για ελαφρύ δείπνο!
Η περιεκτικότητα του σε νερό να φτάνει το 92% και αυτός είναι και ο λόγος που του αποδίδεται ο όρος «watermelon» (water σημαίνει νερό).
Υδροπέπων ο Ελληνικός
Στα Ελληνικά η σωστή του ονομασία είναι «υδροπέπων».
Η λέξη «καρπούζι» προέρχεται από την αντίστοιχη τουρκική karpuz, η οποία ανάγεται στην περσική xarbuz(a). Στην Κύπρο δε, χρησιμοποιείται και η αραβική ονομασία ‘παττίχα’.
Εκτός από νερό, το καρπούζι περιέχει βιταμίνη Α και C, μαγνήσιο και κάλιο. Είναι επίσης εξαιρετική πηγή ενός ισχυρού αντιοξειδωτικού, του λυκοπένιου. Ο ρόλος του είναι να δεσμεύει τις ελεύθερες ρίζες, ουσίες που δημιουργούν σοβαρά προβλήματα υγείας όπως:
- οξείδωση της κακής χοληστερόλης που με την σειρά της προκαλεί στένωση των αρτηριών αυξάνοντας τον κίνδυνο για καρδιακό και εγκεφαλικό επεισόδιο
- επιδείνωση των συμπτωμάτων σε όσους πάσχουν από άσθμα
- αύξηση της φλεγμονής στους πάσχοντες με οστεοαρθρίτιδα και ρευματοειδή αρθρίτιδα
- αλλοίωση των κυττάρων μετατρέποντας τα σε καρκινικά
Μια έρευνα που δημοσιεύτηκε στο American Journal of Clinical Nutrition έδειξε ότι η πιθανότητα να αναπτύξει κάποιος πολύποδα στο παχύ έντερο, ο οποίος είναι προάγγελος του καρκίνου, σχετίζεται με το κάπνισμα και την χαμηλή πρόσληψη λυκοπενίου.
Όταν η κατανάλωση λυκοπενίου είναι χαμηλή, ο κίνδυνος αυξάνεται κατά 230%. Στους καπνιστές ο κίνδυνος είναι 302%.Ευτυχώς όλα αυτά μπορούν να προληφθούν αν εφοδιάζουμε καθημερινά το σώμα με αυτό το ισχυρό αντιοξειδωτικό που περιέχει το καρπούζι.
Πώς θα κάνουμε την σωστή επιλογή
Η ποιότητα του καρπουζιού επηρεάζει την περιεκτικότητα του σε θρεπτικά συστατικά.
Θα πρέπει το φρούτο να έχει ένα βαθύ κόκκινο χρώμα και τα σπόρια του να έχουν βαθύ μαύρο χρώμα. Βεβαίως, όταν αγοράζουμε ένα καρπούζι δεν μπορούμε να γνωρίζουμε πως θα είναι από μέσα. Υπάρχουν όμως ορισμένα σημεία που μπορούν να μας βοηθήσουν να κάνουμε σωστή επιλογή.
Πρώτα θα πρέπει να «ζυγίσουμε» το καρπούζι με το χέρι, δηλαδή θα πρέπει να μας φαίνεται βαρύ για το μέγεθος του. Η επιφάνεια του θα πρέπει να είναι κάπως γυαλιστερή. Αποφύγετε τα καρπούζια με θαμπή επιφάνεια.
Από την μια πλευρά του θα πρέπει να έχει την χαρακτηριστική κιτρινωπή γραμμή, η οποία δημιουργείται κατά την διάρκεια της ωρίμανσης του φρούτου στο χωράφι. Αν αυτή η γραμμή δεν υπάρχει, σημαίνει ότι το καρπούζι συλλέχτηκε πρόωρα και στερείται γεύσης και θρεπτικών συστατικών.
Για μεγαλύτερη ποσότητα αντιοξειδωτικών προτιμήστε όσο το δυνατό πιο ώριμο καρπούζι και αποθηκεύστε το σε θερμοκρασία δωματίου. Η ερευνητική ομάδα του USDA, προσδιόρισε την ποσότητα λυκοπενίου σε καρπούζια που αποθηκεύτηκαν για 14 ημέρες στους 5, 13 και 21 βαθμούς κελσίου.
Αυτά που έμειναν στους 21°C, παρουσίασαν αύξηση του λυκοπενίου από 11-40% και της β-καροτίνης από 50-139%. Όσα αποθηκεύτηκαν σε χαμηλότερες θερμοκρασίες παρουσίασαν ελάχιστη μεταβολή στην περιεκτικότητα τους σε λυκοπένιο.
Από τα παραπάνω γίνεται κατανοητό ότι το καρπούζι δεν είναι μόνο νερό και ζάχαρη όπως πολλοί λανθασμένα πιστεύουν. Υπάρχουν και άλλα θρεπτικά στοιχεία (περίπου 80) που βελτιώνουν την θρεπτική κατάσταση του σώματος.
Πώς να αποφύγετε την ζάραχη που έχει το καρπούζι
Όσοι αντιμετωπίζουν προβλήματα υγείας και ανησυχούν για την ζάχαρη μπορούν να επιλέξουν διαφορετικό σημείο του φρούτου να καταναλώσουν έτσι ώστε να πάρουν λιγότερη.
Η σάρκα που βρίσκεται προς την κιτρινωπή γραμμή (κάτω μέρος) έχει λιγότερη ζάχαρη από το επάνω σημείο. Αυτό συμβαίνει διότι εκεί τα σάκχαρα αυξάνονται από την έκθεση τους στην ηλιακή ακτινοβολία.
Επιπλέον, τα σπόρια χρησιμοποιούν τα σάκχαρα του φρούτου για να αναπτυχθούν. Το πιο γλυκό κομμάτι στο καρπούζι βρίσκεται στην μέση και αυτό γιατί εκεί δεν υπάρχουν σπόρια για να απορροφήσουν τα σάκχαρα του.
