Νομίζω ότι με αυτή την ερώτηση ανοίγουμε ένα τεράστιο κεφάλαιο ή ίσως πολλά κεφάλαια με πάρα πολλές και διαφορετικές απόψεις.
Πολύ συχνά με επισκέπτονται γονείς που αγωνιούν για τις «περίεργες» ή και «προβληματικές» συμπεριφορές των παιδιών τους.
Αν έχουμε ήδη αποκλείσει την οποιαδήποτε αναφορά του όποιου συνδρόμου που μπορεί να έχει το εκάστοτε παιδί η πιο συνήθης ερώτηση μέσα μου είναι «πώς έχεις συμβάλει εσύ σαν γονιός να αλλάξει συμπεριφορά το παιδί σου;»
Δεν αποδίδονται ευθύνες
Αυτή η σκέψη δεν είναι για να αποδώσει ευθύνες. Ίσως μάλλον το αντίθετο.
Είναι για να καταλάβουν οι γονείς ότι η οποιαδήποτε αλλαγή στη συμπεριφορά του παιδιού τους δεν είναι σε συνάρτηση του παιδιού με τον θεραπευτή. Είναι κυρίως σε σχέση του γονιού και του παιδιού.
Για κάποιο χρονικό διάστημα ο θεραπευτής λειτουργεί συνεργασιακά και με το παιδί και με τον γονιό. Μέχρι τη στιγμή που η όποια αλλαγή έχει επέλθει και η σχέση μεταξύ των δύο είναι πιο ουσιαστική και σε σταθερή βάση.
Τα παιδιά είναι σφουγγάρια
Η φράση «τα παιδιά είναι σφουγγάρια» έχω την αίσθηση ότι είναι πολύ αληθής.
Όντως, τα παιδιά «ρουφούν» τις πληροφορίες και τα ερεθίσματα από το περιβάλλον τους. Kυρίως το οικογενειακό όσο ακόμη είναι μικρά. Άρα, επικοινωνούν με τον τρόπο που βλέπουν και ζουν στο σπιτικό τους.
Λόγου χάριν, ένα παιδί το οποίο χρησιμοποιεί υβρεολόγιο ή έχει ένταση στην επικοινωνία με τους συνομιλήκους του δεν έχει καλλιεργήσει αυτή τη συνθήκη μόνο του, κάπου το έχει αντιγράψει.
Οπότε, αν θέλουμε να αλλάξει η επικοινωνία του παιδιού δεν έχει κανένα νόημα να του λέμε επιδεικτικά «μη λες τέτοιες κουβέντες ή μη φωνάζεις» αφού εμείς ΤΑ ΠΡΟΤΥΠΑ του επικοινωνούμε έτσι.
Αλλαγή στο παιδί
H αλλαγή θα επέλθει στο παιδί όταν εμείς αλλάξουμε την επικοινωνία μεταξύ μας. Αυτό, πηγαίνει σε όλους τους τομείς.
Aν για παράδειγμα εγώ σαν μαμά έχω την όποια διατροφική διαταραχή και την «κρύβω» έχουμε την εντύπωση ότι δεν θα περάσει στο παιδί μου;
Αν πχ έχω ανορεξία και δεν είμαι ποτέ στο τραπέζι με τα παιδιά μου ή στο πιάτο μου έχω ένα φύλλο μαρουλιού ενώ για εκείνα έχω κανονικό φαγητό, βλέποντάς με, δεν θα αποκτήσουν μία περίεργη σχέση με το φαγητό;
Αν από την άλλη είμαι αδηφάγος με ή χωρίς κενώσεις θα μάθουν τα παιδιά μου να έχουν μια υγιή σχέση με το φαγητό;
Το πιθανότερο είναι ότι θα τους κληροδοτήσω το δικό μου άλυτο θέμα. Και μετέπειτα, στη δική τους ενήλικη ζωή θα δώσουν εκείνα τον δικό τους προσωπικό αγώνα για την θεραπεία του.
Άλλα παραδείγματα είναι:
- το παιδί μου δεν εκφράζεται συναισθηματικά, δεν κάνει φίλους
- το παιδί μου είναι φοβικό ζηλεύει το αδερφάκι του
Και πάλι αναρωτιέμαι. Αυτό το «σφουγγαράκι μίμησης συμπεριφορών» σε εχει δει ποτέ να εκφράζεσαι; Είτε στο ίδιο, είτε στην οικογένεια;
Να ανοίξει τα φτερά του
Κάνεις κοινωνικές επαφές; Το βοηθάς να ανοίξει τα φτερά του και εκτός σπιτιού; Φροντίζεις να είσαι συναισθηματικά κοντά του για να νιώθει ασφάλεια;
Είσαι κοντά συναισθηματικά και στα δύο παιδιά; Ή σε διεκδικούν και τα δύο και αντί για αδελφική αγάπη , καλλιεργούν την αδελφική αντιζηλία;
Εδώ να σημειωθεί ότι η αναφορά γίνεται και στους δύο γονείς. Φυσικά, ο στόχος δεν είναι να τους αποδώσει κανείς ευθύνες. Οι άνθρωποι κάνουν πάντα το καλύτερο που μπορούν τη δεδομένη στιγμή.
Σιγά σιγά όμως και με τη συνεργασία που θα έχουν με τον θεραπευτή, μπορούν να βοηθήσουν και τον εαυτό τους και τα παιδιά τους να ζήσουν σε ένα οικογενειακό περιβάλλον πιο αρμονικό, με τις μεταξύ τους σχέσεις ζωντανές και υγιείς.
Η αλλαγή συμπεριφοράς
Με τα λόγια και τις συμβουλές δεν αλλάζουν συμπεριφορά τα παιδιά μας.
Δεν μας εμπιστεύοντα για παράδειγμα αν εμείς πρώτα δεν καθίσουμε κοντά τους να ανοιχτούμε συναισθηματικά να τα εμπιστευτούμε. Δεν έχουν αυτοπεποίθηση αν εμείς πρώτα δεν τα «δούμε» και λησμονήσουμε να τους επισημάνουμε πόσο όμορφα έξυπνα και ταλαντούχα είναι.
Ένα παιδί δεν θα αγαπήσει εύκολα τη γυμναστική αν εγώ είμαι όλη μέρα στην τηλεόραση και στο κινητό. Ίσως η πιο σωστή ερώτηση στους γονείς είναι: «αν ήσουν παιδί ξανά, πώς θα ήθελες να είναι ο γονιός σου;» και πάμε να φτιάξουμε αυτό.
Στόχος πρώτος είναι να φτιάξουμε μία ζεστή σχέση ανάμεσα σε παιδιά και γονείς. Στη συνέχεια, σιγά σιγα να δώσουμε όλα τα στοιχεία που χρειάζονται τα παιδιά μας ώστε όταν θα έρθει η ώρα τους να αυτονομηθούν και να είναι οργανωμένα για να ζήσουν τη δική τους ζωή όπως τα ίδια επιθυμούν.