Τι ισχύει πραγματικά για τα λεγόμενα τεστ δυσανεξίας ; Βοηθούν όντως στο να βρω ποιες τροφές με παχαίνουν; Είναι επιστημονικά τεκμηριωμένη η αποτελεσματικότητα τους ή είναι αποτέλεσμα καλού marketing;
Αν έχετε τις ίδιες απορίες τότε η απόφαση του Υπουργείου Υγείας στις 24 Αυγούστου 2016 σχετικά με τα μηχανήματα ελέγχου τροφικής δυσανεξίας θα σας δώσει τις απαντήσεις που χρειάζεστε.
Η απόφαση μεταξύ άλλων αναφέρει: “Ουδεμία σχέση, τουλάχιστον έως τώρα επιστημονικά τεκμηριωμένη, έχουν οι τροφικές υπερευαισθησίες με το σωματικό βάρος ή το μεταβολικό ρυθμό, τη ρύθμισή του, την απώλεια βάρους και το σχεδιασμό διαιτολογίου με αυτό το σκοπό”.
Τι είναι η τροφική δυσανεξία
Συνήθως συγχέουμε την τροφική δυσανεξία με την τροφική αλλεργία.
Η τροφική δυσανεξία είναι μια κατάσταση κατά την οποία ο οργανισμός αδυνατεί να απορροφήσει θρεπτικά συστατικά των τροφίμων και να τα χρησιμοποιήσει για τις καθημερινές του λειτουργίες. Αυτό μπορεί να οφείλεται είτε σε χαρακτηριστικά του τροφίμου (π.χ στην καφεΐνη και στην δράση της) είτε σε χαρακτηριστικά του οργανισμού (π.χ στην έλλειψη ενζύμων όπως της λακτάσης που χρησιμεύει για την διάσπαση της λακτόζης).
Συνοπτικά το άτομο με τροφική δυσανεξία μπορεί να παρουσιάσει πεπτικές διαταραχές όπως:
- κοιλιακό άλγος
- ναυτία
- μετεωρισμό
- διάρροια
Οι πιο γνωστές δυσανεξίες που μπορεί να συναντήσουμε είναι στη γλουτένη, στη λακτόζη και στη φρουκτόζη.
Δυσανεξία στη γλουτένη- Κοιλιοκάκη
Η κοιλιοκάκη είναι μια αυτοάνοση νόσος και τα άτομα που πάσχουν διαγιγνώσκονται μέσω κλινικής εξέτασης, ορολογικού ελέγχου (έλεγχος αντιγλιαδινικών αντισωμάτων).
Η επιβεβαίωση της νόσου γίνεται με ιστολογικά ευρήματα στη βιοψία λεπτού εντέρου συμβατά με κοιλιοκάκη. Η διαιτολογική προσέγγιση που εφαρμόζεται στα άτομα με κοιλιοκάκη είναι να αφαιρέσουν από την διατροφή τους τη γλουτένη.
Δυσανεξία στη λακτόζη
Η λακτόζη είναι ένας υδατάνθρακας που τον συναντάμε κυρίως στα γαλακτοκομικά προϊόντα.
Τα άτομα με δυσανεξία στη λακτόζη έχουν μειωμένη ή και καθόλου έκκριση ενός ενζύμου που ονομάζεται λακτάση και εμφανίζουν συμπτώματα όπως μετεωρισμό, κοιλιακό άλγος και βορβορυγμούς μετά από κατανάλωση προϊόντων που περιέχουν λακτόζη.
Η διάγνωση της δυσανεξίας στη λακτόζη βασίζεται σε ιατρικό ιστορικό ατομικό και οικογενειακό, σε ιατρική εξέταση δοκιμασίας ανοχής της λακτόζης, σε δοκιμασία αναπνοής υδρογόνου κ.α.
Δυσανεξία στη φρουκτόζη
Η φρουκτόζη είναι ένα φυσικό σάκχαρο που το συναντάμε στα φρούτα, τα λαχανικά και το μέλι.
Τα άτομα με δυσανεξία στη φρουκτόζη δυσκολεύονται να απορροφήσουν το συγκεκριμένο σάκχαρο. Τα συμπτώματα είναι μετεωρισμός, διάρροια, κοιλιακό άλγος και εντερικές κράμπες.
Ως διατροφικό πλάνο προτείνεται μια διατροφή χαμηλή σε περιεκτικότητα φρουκτόζης.
Ποια είδη τεστ δυσανεξίας υπάρχουν;
Τα πιο γνωστά εναλλακτικά τεστ δυσανεξίας που κυκλοφορούν είναι:
Vega Test
Μετρά την ηλεκτρομαγνητική αγωγιμότητα του σώματος με τη χρήση ηλεκτροδίων. Κλινικές έρευνες έχουν δείξει ότι τα τεστ αυτά δεν έχουν καμία διαγνωστική αξία.
Έλεγχος IgG αντισωμάτων
Αιματολογικός έλεγχος που μετρά ειδικά αντισώματα (συνήθωςIgG4 αντισώματα) έναντι συγκεκριμένων τροφών και συντηρητικών.
Τα τεστ δυσανεξίας με έλεγχο των IgG4 δεν έχουν διαγνωστική αξία και συνεπώς δεν θα πρέπει να χρησιμοποιούνται ως εργαλεία για την διαχείριση προβλημάτων με την τροφή.
Κυτταρο-τοξικό τεστ (Alcat ή Nutrontest)
Είναι εξέταση αίματος όπου τα λευκά αιμοσφαίρια αναμειγνύονται με εκχυλίσματα τροφίμων που έχουν έρθει σε επαφή με ένζυμα του γαστρεντερικού σωλήνα.
Τα συγκεκριμένα τεστ δεν έχουν βρεθεί να είναι αξιόπιστα ως προς τον προσδιορισμό τροφικής δυσανεξίας.
Συμπερασματικά
Δυστυχώς η μαγική απώλεια βάρους μέσω των τεστ δυσανεξίας έρχεται μέσα από τον αποκλεισμό ομάδων τροφίμων και θρεπτικών συστατικών.
Η μέθοδος αυτή καταλήγει να είναι επικίνδυνη για την υγεία καθώς δεν λαμβάνονται πολύτιμα για τον οργανισμό μακροθρεπτικά και μικροθρεπτικά συστατικά.
Κανένα τεστ δυσανεξίας δεν λαμβάνει υπόψη το ιατρικό ιστορικό και πιθανά νοσήματα που μπορεί να έχει ο ενδιαφερόμενος. Όπως έχει αποφανθεί και το Υπουργείο Υγείας τέτοιου είδους τεστ είναι αναξιόπιστα και επιστημονικά αβάσιμα.
Ένας Διαιτολόγος με άδεια ασκήσεως επαγγέλματος είναι ο κατάλληλος επιστήμονας υγείας που θα λάβει ένα πλήρες ιατρικό και διαιτολογικό ιστορικό ώστε να μπορέσει να σας βοηθήσει και να σας καθοδηγήσει σε μια ισορροπημένη διατροφή αλλά και στην ασφαλή απώλεια περιττών κιλών.
