Τα ντολμαδάκια είναι μια συνταγή που έρχεται από το βάθος του χρόνου. Φαγητό που τις ρίζες του τις ανακαλύπτει στα χρόνια του βυζαντίου. Κοινό φαγητό σε πολλούς λαούς της μέσης ανατολής με βασικό συστατικό το ρύζι. Το «γιαλαντζί» υποδηλώνει την αποκλειστική χρήση του ρυζιού στην γέμιση. Εξαιρετικά δημοφιλές σαν πρώτο πιάτο ή ορεκτικό άνετα θα μπορούσε να αποτελέσει το κύριο γεύμα. Αρκεί κάποιος να μην χάσει το μέτρημα…
Υλικά (για πολλά ντολμαδάκια)
120 αμπελόφυλλα
½ κιλό ρύζι Καρολίνα
1 κούπα ψιλοκομμένο άνηθο
1 κούπα ψιλοκομμένο μαϊντανό
½ κούπα ψιλοκομμένο δυόσμο
2½ κούπες φρέσκα ψιλοκομμένα κρεμμύδια
½ κούπα ξερά ψιλοκομμένα κρεμμύδια
Λίγο αλάτι
Λίγο πιπέρι
1+1 κούπες ελαιόλαδο (μείγμα και βράσιμο)
Τον χυμό ενός λεμονιού (μείγμα)
1/3 κούπας χυμό λεμονιού (βράσιμο)
2½ κούπες νερό (βράσιμο)
Εκτέλεση
Σ’ ένα μπολ ετοιμάζουμε τη γέμιση για το ντολμαδάκι. Βάζουμε το ρύζι, τον μαϊντανό, τον δυόσμο και τον άνηθο. Συνεχίζουμε με το φρέσκο κρεμμυδάκι και το ξερό κρεμμύδι, το λεμόνι και το λάδι, και ανακατεύουμε καλά. Έπειτα προσθέτουμε τα μπαχαρικά και ανακατεύουμε ξανά το μείγμα, έτσι ώστε τα υλικά να πάνε παντού. Αν θέλουμε, βάζουμε και τις σταφίδες. Το μείγμα της γέμισης είναι έτοιμο.
Σε δεύτερη φάση, πλένουμε τα αμπελόφυλλα, τα ζεματίζουμε (περίπου 5 λεπτά, να μαλακώσουν) και τα τυλίγουμε ως εξής: σε κάθε αμπελόφυλλο βάζουμε μια κουταλιά του γλυκού γέμιση. Σχηματίζουμε έναν φάκελο με το χέρι μας, δηλαδή κλείνουμε τις άκρες του φύλλου προς τα μέσα, και εν συνεχεία το τυλίγουμε προς τα πάνω. Αφού τυλίξουμε τα αμπελόφυλλα, τοποθετούμε τα ντολμαδάκια στην κατσαρόλα. Πρέπει να είναι όρθια και κολλητά μεταξύ τους, για να βράσουν ομοιόμορφα. Μόλις τα στρώσουμε στην κατσαρόλα, βάζουμε ένα πιάτο πάνω τους, για να τα σκεπάζει και να μην ανεβούν στην επιφάνεια της κατσαρόλας κατά το βράσιμο. Κατόπιν, βάζουμε με νερό μέχρι να σκεπαστούν.
Προσθέτουμε το υπόλοιπο λάδι και το υπόλοιπο λεμόνι. Τα βράζουμε περίπου για 20 λεπτά. Μπορούμε να βγάλουμε το πιάτο όταν φουσκώσουν τα ντολμαδάκια και σφηνώσουν στην κατσαρόλα. Τα αφήνουμε να κρυώσουν για δύο ώρες, για να μην χαλάσει το χρώμα τους, και μετά τα σερβίρουμε με λίγο λεμόνι.
Μπορείτε να συνοδεύσετε τα ντολμαδάκια με σπιτικό τζατζίκι. Για το τελευταίο θα χρειαστείτε:
½ κιλό(στραγγιστό) γιαούρτι ή 1,5 ποτήρι πηχτό γιαούρτι εμπορίου
2 μεγάλα αγγούρια
1 μέτριο σκόρδο
1 φλιτζάνι λάδι
Λίγο ξίδι
Αλάτι
Εκτέλεση
Πλένουμε και σκουπίζουμε τα αγγούρια. Καθαρίζουμε ενάμισι αγγούρι και το ξύνουμε. Το άλλο μισό το ξύνουμε χωρίς να αφαιρέσουμε το περίβλημά του. Το βάζουμε σ’ ένα τρυπητό να στραγγίξει και το πιέζουμε να φύγει το νερό. Το ρίχνουμε στο μπολ μαζί με το ψιλοκομμένο σκόρδο, το γιαούρτι, το αλάτι, το λάδι και το ξίδι, και τα ανακατεύουμε ώσπου να γίνουν κρέμα. Προαιρετικά, προσθέτουμε λίγο ψιλοκομμένο άνηθο. Τα ντολμαδάκια γιαλαντζί μπορούν να συνοδευτούν μ’ ένα ποτήρι λευκό κρασί.
120 αμπελόφυλλα
½ κιλό ρύζι Καρολίνα
1 κούπα ψιλοκομμένο άνηθο
1 κούπα ψιλοκομμένο μαϊντανό
½ κούπα ψιλοκομμένο δυόσμο
2½ κούπες φρέσκα ψιλοκομμένα κρεμμύδια
½ κούπα ξερά ψιλοκομμένα κρεμμύδια
Λίγο αλάτι
Λίγο πιπέρι
1+1 κούπες ελαιόλαδο (μείγμα και βράσιμο)
Τον χυμό ενός λεμονιού (μείγμα)
1/3 κούπας χυμό λεμονιού (βράσιμο)
2½ κούπες νερό (βράσιμο)
Εκτέλεση
Σ’ ένα μπολ ετοιμάζουμε τη γέμιση για το ντολμαδάκι. Βάζουμε το ρύζι, τον μαϊντανό, τον δυόσμο και τον άνηθο. Συνεχίζουμε με το φρέσκο κρεμμυδάκι και το ξερό κρεμμύδι, το λεμόνι και το λάδι, και ανακατεύουμε καλά. Έπειτα προσθέτουμε τα μπαχαρικά και ανακατεύουμε ξανά το μείγμα, έτσι ώστε τα υλικά να πάνε παντού. Αν θέλουμε, βάζουμε και τις σταφίδες. Το μείγμα της γέμισης είναι έτοιμο.
Σε δεύτερη φάση, πλένουμε τα αμπελόφυλλα, τα ζεματίζουμε (περίπου 5 λεπτά, να μαλακώσουν) και τα τυλίγουμε ως εξής: σε κάθε αμπελόφυλλο βάζουμε μια κουταλιά του γλυκού γέμιση. Σχηματίζουμε έναν φάκελο με το χέρι μας, δηλαδή κλείνουμε τις άκρες του φύλλου προς τα μέσα, και εν συνεχεία το τυλίγουμε προς τα πάνω. Αφού τυλίξουμε τα αμπελόφυλλα, τοποθετούμε τα ντολμαδάκια στην κατσαρόλα. Πρέπει να είναι όρθια και κολλητά μεταξύ τους, για να βράσουν ομοιόμορφα. Μόλις τα στρώσουμε στην κατσαρόλα, βάζουμε ένα πιάτο πάνω τους, για να τα σκεπάζει και να μην ανεβούν στην επιφάνεια της κατσαρόλας κατά το βράσιμο. Κατόπιν, βάζουμε με νερό μέχρι να σκεπαστούν.
Προσθέτουμε το υπόλοιπο λάδι και το υπόλοιπο λεμόνι. Τα βράζουμε περίπου για 20 λεπτά. Μπορούμε να βγάλουμε το πιάτο όταν φουσκώσουν τα ντολμαδάκια και σφηνώσουν στην κατσαρόλα. Τα αφήνουμε να κρυώσουν για δύο ώρες, για να μην χαλάσει το χρώμα τους, και μετά τα σερβίρουμε με λίγο λεμόνι.
Μπορείτε να συνοδεύσετε τα ντολμαδάκια με σπιτικό τζατζίκι. Για το τελευταίο θα χρειαστείτε:
½ κιλό(στραγγιστό) γιαούρτι ή 1,5 ποτήρι πηχτό γιαούρτι εμπορίου
2 μεγάλα αγγούρια
1 μέτριο σκόρδο
1 φλιτζάνι λάδι
Λίγο ξίδι
Αλάτι
Εκτέλεση
Πλένουμε και σκουπίζουμε τα αγγούρια. Καθαρίζουμε ενάμισι αγγούρι και το ξύνουμε. Το άλλο μισό το ξύνουμε χωρίς να αφαιρέσουμε το περίβλημά του. Το βάζουμε σ’ ένα τρυπητό να στραγγίξει και το πιέζουμε να φύγει το νερό. Το ρίχνουμε στο μπολ μαζί με το ψιλοκομμένο σκόρδο, το γιαούρτι, το αλάτι, το λάδι και το ξίδι, και τα ανακατεύουμε ώσπου να γίνουν κρέμα. Προαιρετικά, προσθέτουμε λίγο ψιλοκομμένο άνηθο. Τα ντολμαδάκια γιαλαντζί μπορούν να συνοδευτούν μ’ ένα ποτήρι λευκό κρασί.
