Η εισαγωγή στερεών τροφών στη διατροφή των βρεφών είναι ένα σημαντικό στάδιο στην ανάπτυξή τους. Φυσικά αποτελεί ένα κρίσιμο βήμα για τη σωστή θρέψη και την εξοικείωσή τους με τις νέες γεύσεις. Οι γονείς, συνήθως, ξεκινούν αυτή τη διαδικασία στην ηλικία των 6 μηνών περίπου, όπου πλέον δεν επαρκεί το μητρικό γάλα ή η φόρμουλα για την κάλυψη των αναγκών του βρέφους.
Πότε να γίνει;
Η προσθήκη των στερεών τροφών μπορεί να ξεκινήσει όταν το μωρό δείχνει σημάδια ετοιμότητας. Αυτά περιλαμβάνουν την ικανότητά του να κάθεται χωρίς στήριξη, να δείχνει ενδιαφέρον για την τροφή και να ελέγχει καλύτερα το κεφάλι και τον λαιμό του. Το να ανοίγει το στόμα του όταν βλέπει κουτάλι ή να προσπαθεί να φτάσει την τροφή είναι επίσης θετικά σημάδια. Συνήθως, οι παιδίατροι συνιστούν την εισαγωγή στερεών τροφών γύρω στους 6 μήνες, όταν οι θρεπτικές ανάγκες του μωρού, όπως ο σίδηρος, δεν καλύπτονται πλήρως από το γάλα.
Πώς να ξεκινήσετε;
Όσον αφορά τις ομάδες τροφίμων, εξαρτάται από την επιθυμία του καθενός για το ποια τροφή θα εισαχθεί πρώτη. Η καλύτερη προσέγγιση είναι να ξεκινήσετε με απλές, πολτοποιημένες τροφές. Τέτοιες, όπως ρύζι βρεφικό, λαχανικά (όπως γλυκοπατάτα και καρότο), φρούτα (μήλο, αχλάδι) και στη συνέχεια να προχωρήσετε σε άλλες ομάδες τροφίμων. Είναι σημαντικό να εισάγετε μία τροφή τη φορά, αφήνοντας τουλάχιστον 2-3 ημέρες πριν δοκιμάσετε νέα. Αυτό βοηθά στο να παρατηρηθούν τυχόν αλλεργικές αντιδράσεις.
Καλό είναι σταδιακά να αντικαταστήσετε τις αλεσμένες τροφές με ψιλοκομμένες ή και που περιέχουν μικρά κομματάκια τροφίμων. Έτσι το βρέφος θα μπορέσει να αναπτύξει την ικανότητα να τα πιάσει από μόνο του, να τα επεξεργαστεί και να τα καταναλώσει. Το καθαρά πολτοποιημένο φαγητό καλό είναι να αποφεύγεται από τον 10ο μήνα και μετά.
Πώς δίνουμε τις τροφές;
Να φροντίζετε ώστε το μωρό να βρίσκεται σε καθιστή θέση, στο καρεκλάκι του, όπου αισθάνεται άνετα και ασφάλεια. Δίνουμε το φαγητό αργά, χωρίς να υπάρχει κάποια πίεση. Επίσης, δίνετε το περιθώριο να επεξεργαστεί και να πειραματιστεί με το φαγητό ανάλογα με τις δυνατότητες του. Πάντα παρατηρούμε τι αισθάνεται, αναγνωρίζοντας αν πεινάει και πότε έχει χορτάσει.
Τι να αποφύγετε;
Ορισμένα τρόφιμα δεν είναι κατάλληλα για τα βρέφη κατά τους πρώτους μήνες εισαγωγής στερεών τροφών. Το μέλι, για παράδειγμα, δεν πρέπει να δίνεται πριν από το πρώτο έτος, καθώς υπάρχει κίνδυνος εμφάνισης αλλαντίασης. Οι ολόκληροι ξηροί καρποί, το ωμό ψάρι και το πλήρες αγελαδινό γάλα πρέπει επίσης να αποφεύγονται στην αρχή. Τέλος, δεν προστίθενται στα τρόφιμα ζάχαρη και αλάτι έτσι ώστε να μην επιβαρυνθεί ο οργανισμός καθώς και να συνηθίσει το μωρό στις φυσικές γεύσεις.
Μέθοδος Baby-Led Weaning
Η μέθοδος αυτή γίνεται ολοένα και πιο γνωστή, ιδίως στις Ηνωμένες Πολιτείες. Είναι μία μέθοδος εισαγωγής στερεών τροφών, την οποία προτιμούν πολλοί. Στην περίπτωση αυτή, αντί για κουτάλια και πολτοποιημένες τροφές, το μωρό τρώει μόνο του ένα κομμάτι φαγητού το οποίο είναι κατάλληλο για την ηλικία του. Ορισμένοι γονείς φοβούνται να την υιοθετήσουν, ενώ άλλοι την προτιμούν καθώς τη θεωρούν πιο φυσιολογική μέθοδο.
Πλεονεκτήματα
Από τα θετικά της μεθόδου είναι πως διεγείρεται η περιέργεια των βρεφών. Τα βρέφη θέλουν να εξερευνούν και γι’ αυτό το να αγγίζουν την τροφή, να την επεξεργάζονται και να την τοποθετούν μόνα τους στο στόμα είναι πολύ σημαντικό. Η μέθοδος baby-led weaning είναι καλή σε αυτό. Μπορούν να αισθανθούν τη γεύση, την υφή, τη μυρωδιά και το χρώμα της τροφής καλύτερα σε σχέση με τον κλασικό τρόπο της πολτοποιημένης τροφής και το κουτάλι. Παράλληλα, αναπτύσσουν δεξιότητες σχετικά με τις κινήσεις των χεριών και των ματιών.
Στη μέθοδο «baby-led weaning» έχει φανεί ότι τα βρέφη καταναλώνουν πιο υγιεινές τροφές, καθώς τρώνε από τα φαγητά που καταναλώνει και η οικογένεια αντί για συσκευασμένες τροφές, κάτι που οδηγεί σε μικρότερη πιθανότητα εμφάνισης παχυσαρκίας. Τρώνε όσο επιθυμούν και σταματούν όταν θέλουν και όταν αισθανθούν πλήρωση, χωρίς πιέσεις.
Πολλές μαμάδες φοβούνται αυτήν τη μέθοδο λόγω υποτιθέμενου κινδύνου πνιγμού. Όμως, αυτός ο κίνδυνος υπάρχει με οποιαδήποτε μέθοδο σίτισης. Εάν το μωρό είναι έτοιμο να λάβει στερεά τροφή κι έχει τις αντίστοιχες ενδείξεις, ο κίνδυνος αυτός είναι ελάχιστος. Οπότε, γενικά, είναι μείζονος σημασίας η επίβλεψη του βρέφους κατά την σίτιση με οποιαδήποτε μέθοδο.
Η σημασία της ποικιλίας και της υπομονής
Η εισαγωγή στερεών τροφών είναι μια περίοδος εξερεύνησης για το μωρό και για τους γονείς. Κάποια μωρά μπορεί να δείχνουν προτίμηση σε ορισμένες γεύσεις, ενώ άλλα μπορεί να απορρίπτουν αρκετές. Η υπομονή είναι κλειδί, καθώς το μωρό χρειάζεται χρόνο για να συνηθίσει τις νέες υφές και γεύσεις.
Συνοψίζοντας, η εισαγωγή στερεών τροφών είναι μια συναρπαστική και σημαντική διαδικασία, που πρέπει να γίνεται σταδιακά, με προσοχή και αγάπη. Είναι ένα βήμα που συμβάλλει όχι μόνο στη σωματική ανάπτυξη του παιδιού, αλλά και στη δημιουργία υγιεινών διατροφικών συνηθειών που θα το συνοδεύουν σε όλη του τη ζωή.
