Στο σύγχρονο δυτικό κόσμο που ζούμε το πρωταρχικό στοιχείο της καθημερινότητάς μας είναι οι γρήγοροι ρυθμοί.
Άγχος, στρες, οι υποχρεώσεις να τα προλάβουμε όλα, ο στόχος να τα πετύχουμε όλα χωρίς σταματημό. Ένας φαύλος κύκλος βιασύνης από υποχρεώσεις αλλά και φιλοδοξίες που πρέπει να επιτευχθούν.
Ποτέ όμως δεν προλαβαίνουμε να σκεφτούμε αν όλα αυτά είναι επιλογή μας ή αν όντως τα επιθυμούμε στην καθημερινότητά μας.
Το μυαλό μας γεμίζει
Το μυαλό μας γεμίζει καθημερινά και αδιάκοπα από πληροφορίες άλλοτε χρήσιμες και άλλοτε όχι. Δεν υπάρχει όμως χρόνος για να επιλέξουμε τι τελικά είναι σημαντικό για εμάς.
Ακριβώς επειδή δεν έχουμε ποτέ μέχρι σήμερα ούτε σκεφτεί ότι θα μπορούσαμε να γυμνάσουμε το μυαλό μας, αυτό κινείται άναρχα ανάμεσα στο παρελθόν και στο μέλλον, με σκέψεις που αφορούν παλιές πεποιθήσεις, τραυματικά γεγονότα, φιλοδοξίες και προσδοκίες συνεχίζοντας τον φαύλο κύκλο της βιαστικής καθημερινότητας τροφοδοτώντας την αύξηση του άγχους και του στρες στη ζωή μας.
Το Mindfulness, ή ενσυνειδητότητα “είναι η επίγνωση που προέρχεται από τη σκόπιμη και χωρίς επικρίσεις προσήλωσή μας στην παρούσα στιγμή και στα πράγματα όπως έχουν.”
Είναι η κατάσταση κατά την οποία κάποιος είναι επικεντρωμένος, έχει επίγνωση στο εδώ και στο τώρα στην παρούσα στιγμή. Αρχίζουμε να ζούμε στο σήμερα στην παρούσα στιγμή όταν σταματάμε να στοχαζόμαστε το παρελθόν ή να ανησυχούμε για το μέλλον και ανοιγόμαστε σε ένα πλούτο πληροφοριών, τις οποίες αγνοούσαμε.
Λειτουργούμε με ενσυνειδητότητα σημαίνει ότι αναστέλλουμε για λίγο την κρίση, παραμερίζουμε τους άμεσους στόχους μας για το μέλλον. Αποδεχόμαστε το παρόν ως έχει και όχι όπως θα θέλαμε να είναι” (TVXS.GR)
Αυτή η νέα στάση ζωής που υιοθετούμε έχει πολλά οφέλη για τη ζωή μας που θα τα δούμε παρακάτω.
Το Mindfulness από τη θεωρία στην πράξη
Το Mindfulness δεν έχει κανένα κοινωνικό, γνωστικό, θρησκευτικό, οικονομικό, ηλικιακό περιορισμό.
Όλες οι ομάδες ανθρώπων μπορούν να έχουν τα οφέλη αυτής της πρακτικής χωρίς κανένα κριτήριο. Το μόνο που χρειάζεται είναι το σταθερό καθημερινό ραντεβού για την «άσκηση του μυαλού» μας.
Και αυτό γιατί δεν επηρεάζει αρνητικά κανένα νόσημα από το οποίο μπορεί να πάσχουμε. Αντιθέτως λόγω της ενσυνειδητότητας μπορεί να μας βοηθήσει να το αποδεχτούμε αρχικά αλλά και να οδεύσουμε και προς τη θεραπεία αυτού.
Δεν έχει κανένα οικονομικό κόστος, δεν έχει κανένα κριτήριο μόρφωσης, ενώ ταυτόχρονα δεν έχει καμία εμπλοκή με οποιοδήποτε θρήσκευμα.
Τα οφέλη που θα βιώσετε μέσα από την πρακτική
Ι. Η απλή πρακτική της παρατήρησης και της διερεύνησης των συναισθημάτων και των σκέψεων χωρίς κριτική, κάνει μεγάλη διαφορά στον τρόπο με τον οποίο ανταποκρινόμαστε στις δυσκολίες και στα γεγονότα της ζωής μας.
ΙΙ. Με το να μαθαίνουμε να παρατηρούμε την αναπνοή μας, αρχίζουμε να κατανοούμε ότι μπορούμε να ελέγξουμε το νευρικό μας σύστημα.
ΙΙΙ. Με τη συνειδητή αναπνοή, δημιουργούμε ένα μικρό “χώρο”, ώστε να μην αντιδρούμε αυτόματα στις περιστάσεις και να βγαίνουμε πολύ γρήγορα από την αντίδραση της “φυγής ή πάλης”. Για παράδειγμα, στην καθημερινότητά σας μπορεί να παρατηρήσετε ότι δεν θυμώνετε τόσο γρήγορα με το διευθυντή σας ή το συνάδελφό σας ή τρώτε 20% λιγότερο από ότι πριν γιατί δεν είστε συνέχεια στον αυτόματο πιλότο
ΙV. Μέσα από την πρακτική Mindfulness μαθαίνουμε να “ακούμε” και να συνδεόμαστε με το σώμα μας,. Αυτό είναι κάτι που στη σημερινή εποχή δεν έχουμε μάθει να κάνουμε γιατί συνήθως βρισκόμαστε στον αυτόματο πιλότο. Αρχίζουμε να απαντάμε την ερώτηση: “Τι χρειάζεται το σώμα μου τώρα;”
V. Όταν κάνουμε την πρακτική, αρχίζουμε και παρατηρούμε τις “φωνές’ μέσα στο μυαλό μας. Αρχίζουμε και αναγνωρίζουμε αυτές τις φωνές και τα μοτίβα μας.
Για παράδειγμα, μπορεί να αρχίζουμε να παρατηρούμε ότι η “φωνή” μας λέει: “Δεν το κάνεις καλά”, “Ποτέ δεν θα τα καταφέρεις”, ‘Μην προσπαθείς άλλο”. Παρατηρώντας αυτές τις φωνές, μαθαίνουμε να παίρνουμε μια απόσταση από αυτές και ότι δεν χρειάζεται να τις πιστεύουμε.
VI. Η πρακτική Mindfulness μας μαθαίνει να αποδεχόμαστε όλες τις πλευρές του εαυτού μας. Να εμπιστευόμαστε την ικανότητά μας να βιώνουμε και να παραμένουμε με όλη την παλέτα των συναισθημάτων μας. Μαθαίνουμε να μην αποφεύγουμε τα συναισθήματα μας αλλά ούτε και να ρουφιόμαστε” από αυτά (mindfulnessinstitute.gr).
Το mindfulness δεν αφορά μόνο όλους μας αλλά και ό,τι μας περιβάλλει
Το Mindfulness ή ενσυνειδητότητα πρακτικά είναι πολύ απλό. Μπορεί να το εφαρμόσει ένα μικρό παιδάκι αλλά και ένας υπερήλικος φυσικά λαμβάνοντας όλα τα οφέλη και τα δύο άτομα.
Το μόνο που είναι απαραίτητο είναι η δέσμευση στην καθημερινή ολιγόλεπτη άσκηση του μυαλού μας…Ίσως στην αρχή και για λίγο καιρό να το κάνουμε σαν να «παίρνουμε το φάρμακο της ημέρας». Όμως, πολύ σύντομα τα οφέλη της ενσυνειδητότητας είναι αυτά που από μόνα τους μας δεσμεύουν στο να συνεχίσουμε και να εμβαθύνουμε όσο περισσότερο μπορούμε.
Αναζητώντας το μαγικό βάρος
Μελετώντας το βιβλίο «Αναζητώντας το μαγικό βάρος των Ονείρων σου» του Ευάγγελου Ζουμπανέα, ανοίχθηκαν και άλλοι τομείς στην ενσυνειδητότητα.
Η ενσυνειδητότητα δεν αφορά μόνο σε όλες τις ομάδες των ανθρώπων αλλά και σε όλα τα θέματα που μας αφορούν. Για παράδειγμα, ένας άνθρωπος με Διατροφικές Διαταραχές, με σιγουριά δεν είναι παρών στο εκάστοτε γεύμα του. Το μυαλό του είναι είτε στην ενοχή που πήρε πολλές θερμίδες είτε στην προσδοκία του πως θα τις “κάψει” αυτές.
“Αν παρατηρήσουμε τον τρόπο που τρώμε συνήθως , θα διαπιστώσουμε ότι καταναλώνουμε γρήγορα τα γεύματά μας , χωρίς να δίνουμε ιδιαίτερη σημασία στο τι τρώμε.
Αντίθετα, αυτό που μας απασχολεί είναι αν το φαγητό μας είναι αρκετό και κυρίως αν είναι νόστιμο. Ακόμα και αν το μόνο που μας ενδιαφέρει έχει να κάνει με το πόσο νόστιμη είναι η τροφή, συχνά τρώμε με τόσο γρήγορο ρυθμό, που κυριολεκτικά την καταβροχθίζουμε.
Όπως για παράδειγμα, παρακολουθώντας ειδήσεις ή κάποια σειρά στην τηλεόραση, είτε αυτό γίνεται αγχωτικά κατά τη διάρκεια ενός μικρού διαλείμματος στη δουλειά είτε στο γραφείο μπροστά στον υπολογιστή, με συνέπεια, ακόμα και αυτή τη νόστιμη ιδιότητα της τροφής να χάνεται, καθώς η προσοχή μας βρίσκεται αλλού.
Το αποτέλεσμα μιας τέτοιας συμπεριφοράς είναι να μασάμε μηχανικά, δίχως να αντιλαμβανόμαστε την ποσότητα της τροφής που τρώμε. Έτσι αφού έχουμε ολοκληρώσει το γεύμα μας και καθώς η αίσθηση της απόλαυσης δεν ικανοποιήθηκε λόγω της ελλιπούς συγκέντρωσης στο φαγητό μας, στη συνέχεια αναζητούμε περισσότερη τροφή προκειμένου να καλύψουμε αυτή τη χαμένη απόλαυση” (Ε. Ζουμπανέας)
Συμπερασματικά
Η ενσυνειδητότητα είναι το κλειδί στο να αγγίξουμε τον οποιοδήποτε στόχο θέτουμε στη ζωή μας.
Είναι ο ελεύθερος χρόνος που προσφέρουμε στον εαυτό μας πριν την όποια αντίδραση, είναι η εστίαση στο παρών. Σε αυτό ακριβώς που διαδραματίζεται τώρα, είναι η επαφή με αυτό που νιώθω αυτή τη στιγμή.
Είναι η ανάσα που προσφέρουμε στον εαυτό μας ώστε συνειδητά να προβούμε στην οποιαδήποτε κίνηση.
Η πρακτική της ενσυνειδητότητας (μέσω του διαλογισμού) έχει τεράστια οφέλη για την ψυχική μας υγεία με πρωταρχικό κέρδος τη μείωση του στρες, την αναγνώριση και αποδοχή του όποιου θέματος μας απασχολεί και φυσικά την προσωπική οργάνωση.
Μας αφορά όλους χωρίς καμία διάκριση ενώ έχει μεγάλη επίδραση σε όλα τα θέματα της ζωής μας. Και αν ακόμη έχετε τις αμφιβολίες σας, μια δοκιμή είμαι βέβαιη ότι θα σας πείσει…
Πηγές
- Ζουμπανέας Ευάγγελος, (2021) Αναζητώντας το μαγικό βάρος των ονείρων σου
- ΤVXS.gr, (2018) ενσυνειδητότητα: τι είναι και πώς βοηθά στην καταπολέμηση του άγχους
- Mindfulnessinstitute.gr
