Το 2000 στους Ολυμπιακούς αγώνες του Σύδνεϋ ο Μιχάλης Μουρούτσος σε ηλικία 20 ετών έγινε ο πρώτος Έλληνας χρυσός Ολυμπιονίκης στο άθλημα του ταεκβοντο στην κατηγορία των 58 κιλών.
Το μετάλλιο του αποκτά ακόμα μεγαλύτερη αξία όχι μόνο επειδή χρειάστηκε να παίξει και να κερδίσει από την αρχή τα δύο μεγαλύτερα ονόματα στην κατηγορία αλλά διότι ο δρόμος για τους προκριματικούς μέχρι το Σύδνεϋ δεν ήταν καθόλου εύκολος. Έπειτα από τα χτυπήματα που δέχτηκε από τους αντιπάλους του στα προκριματικά χρειάστηκε να αγωνιστεί άλλοτε με εξαρθρωμένο το μικρό δάκτυλο του χεριού και άλλοτε με ενέσεις στα πόδια.
«έβλεπα το κόκκαλο του μικρού μου δακτύλου έξω από το χέρι μου αλλά συνέχισα και κέρδισα τον αγώνα. Όταν ο ιατρός αρνήθηκε να με χειρουργήσει για να πάω να παίξω στον τελικό του είπα πως αν δεν το κάνει θα πάω να παίξω με εξαρθρωμένο δάκτυλο».
Μετά τους ολυμπιακούς αγώνες του Σύδνεϋ η «φυσιολογική» κατηγορία του Μιχάλη Μουρούτσου ήταν τα 63 κιλά αλλά ακόμα και εκεί αγωνιζόταν έπειτα από σκληρή δίαιτα. Το σύνηθες βάρος του όπως υποστηρίζει ο ίδιος ήταν τα 74 κιλά. Παρόλο που τόσο οι προπονητές όσο και οι αθλητές παρατηρούν μείωση στην απόδοση του αθλητή όταν αυτός υποβάλλεται σε εξαντλητική δίαιτα, συνεχίζουν να εφαρμόζουν αυτή την τακτική θεωρώντας ότι αποκτούν όφελος έναντι αθλητών που βρίσκονται σε χαμηλότερο σωματικό βάρος.
Έτσι, 4 χρόνια μετά στους ολυμπιακούς αγώνες της Αθήνας ο Μουρούτσος αποφάσισε να αγωνιστεί ξανά στην κατηγορία των 58 κιλών και έκανε τα πάντα για να το πετύχει. Αρχικά συμβουλεύτηκε διαιτολόγο. Παρόλο που εφάρμοζε πιστά το πρόγραμμα του συναδέλφου η ζυγαριά είχε κολλήσει στα 67 κιλά. Οι συχνές επαναλαμβανόμενες εξαντλητικές δίαιτες που εφάρμοσε στο παρελθόν και τα χαμηλά ποσοστά λίπους που είχε στο σώμα του δεν του επέτρεπαν να μειώσει εκ’ νέου το βάρος του. Αγνοώντας τις συστάσεις του ειδικού και τα μηνύματα που του έστελνε το σώμα του για να σταματήσει την δίαιτα ο Μουρούτσος αποφάσισε να σκίσει τα χαρτιά και να συνεχίσει την προσπάθεια μόνος του. Όπως ο ίδιος δήλωσε αργότερα «αυτό ήταν ένα τρομερό λάθος».
Όπως πλησίαζαν οι μέρες για τους ολυμπιακούς της Αθήνας ένιωσε ξαφνικά ένα έντονο πόνο στον αχίλλειο τένοντα. Οι ιατροί της ολυμπιακής ομάδας διέγνωσαν τενοντίτιδα βαριάς μορφής. Καθώς το ταεκβοντο είναι ένα άθλημα που απαιτεί συνεχείς κινήσεις στις μύτες των ποδιών ο Μουρούτσος δεν μπορούσε να κάνει καθόλου προπόνηση. Καθηλωμένος στην καρέκλα και με την ζυγαριά να είχε φτάσει στα 63 κιλά αποφάσισε να επιστρατεύσει την μέθοδο της αφυδάτωσης με την χρήση σάουνας για να μειώσει κι’ άλλο το βάρος του και να φτάσει στα 58 κιλά.
«έμπαινα μέσα δύο φορές την ημέρα για 50 λεπτά στους 120 βαθμούς φορώντας αντιανεμικά»
Την τελευταία μέρα πριν από την κρίσιμη ζύγιση εξαντλημένος, νηστικός, αφυδατωμένος και τραυματισμένος μη έχοντας άλλο χαρτί να επιστρατεύσει για να φτάσει στο επιθυμητό βάρος κοιμήθηκε στο σπίτι του με ορό. Ο άνθρωπος που σε δύο ημέρες θα αγωνιζόταν σε επίπεδο ολυμπιακών αγώνων βρισκόταν κλινήρης στο σπίτι του 48 ώρες πριν μπει μέσα να παίξει…
Τελικά κατάφερε και πέρασε την ζύγιση με 57 κιλά και 400 γραμμάρια.
«θυμάμαι τον εαυτό μου μετά την ζύγιση να μην σταματάω να τρώω και να πίνω υγρά. Δύο ημέρες μετά ζύγιζα 71,6!» Όσο και αν ακούγεται εξωπραγματικό ο αθλητής πήρε 14 κιλά μέσα σε δύο ημέρες ως αντίδραση του σώματος να ανακτήσει τα υγρά και μέρος της μυϊκής μάζας που έχασε από τις εξαντλητικές μεθόδους απώλειας βάρους που εφάρμοσε ο ίδιος.
Η τακτική του ζυγίσματος μια μέρα πριν τον αγώνα δίνει το δικαίωμα στους αθλητές να «κλέβουν» σε κιλά και να μπαίνουν σε κατηγορίες με χαμηλότερο σωματικό βάρος έχοντας παράλληλα την ψευδαίσθηση ότι θα προλάβουν μέσα σε 24 ώρες να αναπληρώσουν το χαμένο έδαφος.
Αν και σε περιπτώσεις όπου η μικρή απώλεια βάρους (της τάξης των 2-3 κιλών) ώρες πριν τον αγώνα μπορεί να φέρει τον αθλητή σε πλεονεκτική θέση πέφτοντας κατηγορία, η μεγαλύτερη απώλεια βάρους σε σύντομο χρονικό διάστημα φέρνει τα αντίθετα αποτελέσματα.
Το ερώτημα τελικά που προκύπτει από τα παραπάνω είναι αν αξίζει τον κόπο να έχουμε αθλητές σωματικά και ψυχικά εξαντλημένους σε μικρότερη κατηγορία ή αν είναι καλύτερα ο αθλητής να αγωνίζεται υγιής στα κιλά του. Αν κρίνει κανείς από την πορεία του σπουδαίου αθλητή η δεύτερη επιλογή είναι ορθότερη.
«Στον δεύτερο αγώνα βρέθηκα πίσω στο σκορ και χρειάστηκε να κυνηγήσω τον αντίπαλο. Ένιωθα ότι δεν είχα την δύναμη να το κάνω. Δεν μπορούσα καν να σηκώσω τα πόδια μου. Τελικά έχασα τον αγώνα. Αν μπορούσα να γυρίσω τον χρόνο πίσω θα ανέβαινα δύο κατηγορίες και θα έπαιζα στα 68 κιλά και σίγουρα θα είχα καλύτερη επίδοση και μεγαλύτερη επιτυχία».
Μελέτες σε αθλητές και αθλήτριες όπου τα επίπεδα σωματικού λίπους είναι σημαντικά για την αθλητική απόδοση δείχνουν ότι οι αθλητές αυτοί συχνά παρουσιάζουν διαταραγμένη διατροφική συμπεριφορά και διαταραχές στην αντίληψη τους για την εικόνα του σώματος τους. Συχνά εφαρμόζονται ακραίες πρακτικές ελέγχου του βάρους όπως είναι η πλήρης νηστεία, οι εξαντλητικές δίαιτες, πρακτικές αφυδάτωσης (σάουνα, διουρητικά, άσκηση σε υψηλές θερμοκρασίες και φόρμες αδυνατίσματος), πρόκληση εμετού, χρήση κατασταλτικών της όρεξης και υπακτικά. Ωστόσο οι πρακτικές αυτές μπορεί να έχουν ολέθριες συνέπειες τόσο στην υγεία όσο και στην αθλητική απόδοση.
Στα χρόνια που ακολούθησαν μέχρι και το τέλος της καριέρας του ο Μουρούτσος αγωνίστηκε στα 68 κιλά. « Βελτιώθηκα αμέσως! Βρήκα τον εαυτό μου ξανά!» Ακολούθησαν άλλες δύο μεγάλες επιτυχίες στην κατηγορία των 68 κιλών, 3η θέση στο παγκόσμιο ενόπλων δυνάμεων και άλλο ένα χάλκινο στην παγκόσμια πανεπιστημιάδα.
Οι επιτυχίες που έφερε ο Μιχάλης Μουρούτσος στο άθλημα του ταεκβοντο μας γεμίζουν με περηφάνια και του είμαστε ευγνώμονες γι’ αυτό. Το μεγαλύτερο όμως δίδαγμα που μπορεί κανείς να πάρει από την ιστορία του, ιδιαίτερα οι νεαροί αθλητές που στοχεύουν σε κατηγορίες βάρους πολύ χαμηλότερες από το πραγματικό τους βάρος, είναι ότι δεν αξίζει τον κόπο να το πράξουν. Διότι το τίμημα είναι βαρύ τόσο σε αγωνιστικό όσο και σε σωματικό και ψυχολογικό επίπεδο.
Σημείωση προς ειδικούς: Αν είσαι επαγγελματίας υγείας εξειδικεύσου σε θέματα διαχείρισης διατροφικών διαταραχών μέσω της εκπαίδευσης Master Practitioner on Eating Disordes του Κέντρου Εκπαίδευσης & Αντιμετώπισης Διατροφικών Διαταραχών. Περισσότερες πληροφορίες στο Link www.keadd.gr καθώς και τις Προσεχείς Εκπαιδεύσεις ΕΔΩ
Αν αναζητείς Πιστοποιημένο Επαγγελματία Υγείας από το NCFED στις Διατροφικές Διαταραχές δες στο Δίκτυο Συνεργαζόμενων Επαγγελματιών Υγείας ΕΔΩ
Πηγές
ΑΘΛΗΤΙΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ, ΑΘΛΗΤΙΑΤΡΙΚΉ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΗ MAUGHAN J. RONALD, BURKE M. LOUISE
Legend Stories: Μιχάλης Μουρούτσος
https://el.wikipedia.org/wiki/ Μιχάλης_Μουρούτσος
