Η διαφραγματοκήλη αποτελεί πάθηση με συχνότητα εμφάνισης περίπου 10% σε άτομα που είναι πάνω από 40 χρονών. Στα άτομα ηλικίας μεγαλύτερης των 70 χρόνων, το ποσοστό φτάνει στο 50% του πληθυσμού.
Φυσιολογικά, το διάφραγμα είναι είναι ένα «τείχος» το οποίο χωρίζει το σώμα σε δύο μέρη, τον θώρακα και την κοιλιά. Μέσω του διαφράγματος εισέρχεται ο οισοφάγος, ο οποίος περνάει και ενώνει τον θώρακα, την κοιλιά και τον στόμαχο.
Τι είναι η διαφραγματοκήλη
Κατά την διαφραγματοκήλη, το διάφραγμα χαλαρώνει και ανοίγει, επιτρέποντας έτσι μέρους του στομάχου να μετατοπιστεί προς τη μεριά του θώρακα.
Με πιο απλά λόγια, η διαφραγματοκήλη αποτελεί μία πάθηση και ανωμαλία του ανατομικού συστήματος, κατά την οποία ένα μέρος του στομάχου ανεβαίνει στον θώρακα μέσω του οισοφάγου.
Αίτια της διαφραγματοκήλης
Οι συνηθέστερες αιτίες που μπορεί να προκαλέσουν διαφραγματοκήλη είναι:
Η αυξημένη ενδοκοιλιακή πίεση
Παράγοντες που αυξάνουν την πίεση στην περιοχή της κοιλιάς είναι η εγκυμοσύνη, οι ασκήσεις άρσης βαρών, οι έντονες χειρωνακτικές εργασίες, ο βήχας που προκαλείται από την βρογχίτιδα και η χρόνια δυσκοιλιότητα.
Ηλικία
Με την αύξηση της ηλικίας, οι σύνδεσμοι και οι μύες του στομάχου και των υπόλοιπων οργάνων χαλαρώνουν με αποτέλεσμα να μπορεί να προκληθεί ευκολότερα διαφραγματοκήλη.
Παχυσαρκία
Η παχυσαρκία αποτελεί λόγο αυξημένης ενδοκοιλιακής πίεσης, αλλά προκαλεί και αυξημένη χαλάρωση των συνδέσμων, αυξάνοντας έτσι τον κίνδυνο διαφραγματοκήλης.
Διατροφή και κάπνισμα
Τα μεγάλα γεύματα καταλαμβάνουν μεγάλο όγκο στο στομάχι προκαλώντας τη διαστολή του και αυξάνοντας την ενδοκοιλιακή πίεση. Επίσης, αίτιο πρόκλησης της νόσου είναι και το κάπνισμα.
Συμπτώματα της διαφραγματοκήλης
Σε διαφραγματοκήλες όπου η πάθηση έχει μικρή έκταση, οι περισσότεροι άνθρωποι είναι ασυμπτωματικοί και η διάγνωση μπορεί να γίνει μετά από μια τυχαία γαστροσκόπηση.
Ωστόσο, με την πάροδο του χρόνου και σε πιο έντονες εκδηλώσεις της πάθησης, τα συμπτώματα μπορεί να είναι έντονα. Η διαφραγματοκήλη είναι η πιο συχνή αιτία για την εμφάνιση γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης και τα συμπτώματα των δύο παθήσεων ως επί το πλείστον ταυτίζονται. Συμπτώματα που παρατηρούνται συχνότερα είναι:
- Δυσπεψία, φούσκωμα
- Δυσκολία στην κατάποση
- Ναυτία
- Κάψιμο και όξινη γεύση στην περιοχή του λαιμού
- Άλγος στην περιοχή του θώρακα (κάψιμο, καούρα)
Επιπλοκές της διαφραγματοκήλης
Καρδιά
Σε μεγάλες διαφραγματοκήλες όπου ασκείται μεγάλη πίεση στον θώρακα, παρατηρείται συχνά η αίσθηση βάρους στην περιοχή του στήθους και η αίσθηση αυξημένης πίεσης στην περιοχή της καρδιάς.
Αρρυθμίες
Ένα συχνό πρόβλημα στην πάθηση της διαφραγματοκήλης είναι οι αρρυθμίες της καρδιάς, ιδίως όταν έχει καταναλωθεί μεγάλη ποσότητα τροφής.
Δύσπνοια
Το διάφραγμα έχει έντονο λειτουργικό ρόλο αποτελώντας τον σημαντικότερο μυ της αναπνοής. Έτσι, συχνή είναι η εμφάνιση δύσπνοιας η οποία μπορεί να συνυπάρχει με πόνο και δυσφορία στην περιοχή του θώρακα και του στομάχου.
Πώς αντιμετωπίζεται η διαφραγματοκήλη
Στα πρώτα στάδια της πάθησης, ή όταν η πάθηση έχει μικρή έκταση και ήπια συμπτώματα, η αντιμετώπιση γίνεται με διαχείριση και ανακούφιση των συμπτωμάτων της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης.
Οι συμβουλές για την αντιμετώπιση αυτών των συμπτωμάτων είναι:
- Μείωση αυξημένου σωματικού βάρους
- Κατάκλιση σε υψηλότερη θέση με το κεφάλι σε κλίση
- Κατανάλωση μικρών και συχνών γευμάτων έναντι λίγων και πλούσιων γευμάτων, με καλή και αργή μάσηση
- Διατροφή χαμηλή σε κορεσμένα λιπαρά
- Κατανάλωση γεύματος 3-4 ώρες πριν την κατάκλιση
- Χαλαρά ρούχα και ζώνες κατά τη διάρκεια του φαγητού
- Αντιόξινα φάρμακα και Η2 υποδοχείς στην περίπτωση φαρμακευτικής αγωγής
Διατροφή και διαφραγματοκήλη
Η διατροφή παίζει πολύ μεγάλο ρόλο στην ανακούφιση ή την έξαρση των συμπτωμάτων της διαφραγματοκήλης, ανάλογα με τις συνήθειες.
Τα μικρά, συχνά και ισορροπημένα γεύματα φαίνεται πως είναι η ιδανική διαχείριση, ενώ αντίθετα τα μεγάλα και λιπαρά γεύματα μπορούν να εντείνουν τα συμπτώματα όπως η ναυτία, η καούρα και η δυσπεψία.
Τρόφιμα τα οποία αυξάνουν τα συμπτώματα της διαφραγματοκήλης
Βαριά και λιπαρά γεύματα, τα τηγανητά ή πικάντικα τρόφιμα, τα όξινα φρούτα, η ντομάτα και οι χυμοί ντομάτας, το κρεμμύδι, το σκόρδο, τα αλκοολούχα ποτά και τα ανθρακούχα ροφήματα, ο καφές, το τσάι, τα ενεργειακά ποτά καθώς και άλλα ροφήματα με καφεΐνη, η σοκολάτα και τα σιροπιαστά γλυκά.
